5 ข้อควรรู้! ปัสสาวะแมวมีปัญหา? ระวังโรคระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง (FLUTD) ที่อาจทำให้น้องปวดฉี่จนเกือบเอาชีวิตไม่รอด

เคยเห็นแมวนั่งในกระบะทรายนานผิดปกติ แต่ก็ไม่เห็นฉี่ออกบ้างไหมครับ?
หรือเดินวนไปวนมา แล้วร้องเบาๆ เหมือนกำลังเจ็บอะไรสักอย่าง?

ถ้าใช่...คุณอาจกำลังเจอกับอาการของโรคที่ชื่อยาวเหยียดว่า
Feline Lower Urinary Tract Disease (FLUTD) หรือ “โรคระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่างในแมว”

โรคนี้ไม่ได้มาแบบเล่นๆ เพราะถ้าปล่อยไว้นาน แมวอาจ “ปัสสาวะไม่ออกเลย” และเกิดภาวะอันตรายถึงชีวิตได้ในไม่กี่วัน!

วันนี้เราจะมาเจาะลึก 5 ข้อควรรู้เกี่ยวกับ FLUTD ให้คุณดูแลน้องแมวแบบมือโปร
เข้าใจทั้งอาการ สาเหตุ วิธีดูแล และสิ่งที่ต้องระวังเพื่อให้น้องกลับมาฉี่ได้แบบสบายใจทั้งสองฝ่าย

1. FLUTD ไม่ใช่ชื่อโรคเดียว แต่คือ “กลุ่มอาการ” ที่อันตราย

FLUTD ไม่ได้เป็นชื่อของโรคใดโรคหนึ่ง
แต่มันคือกลุ่มอาการที่เกี่ยวข้องกับ “กระเพาะปัสสาวะ” และ “ท่อปัสสาวะ” ของแมว

สาเหตุหลักๆ ของ FLUTD ได้แก่:

• FIC (Feline Idiopathic Cystitis): โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบที่ไม่รู้สาเหตุ (~60%)

• นิ่ว (Urolithiasis): นิ่วในกระเพาะหรือท่อปัสสาวะ (~20%)

• อุดตันของท่อปัสสาวะ: โดยเฉพาะในแมวตัวผู้ (~15%)

• ติดเชื้อแบคทีเรีย: มักพบในแมวสูงวัย (~5%)

“ประมาณ 1 ใน 10 ของแมวบ้านเคยมีปัญหา FLUTD อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต”
– Feline Urinary Health Study, 2022

2. สังเกตยังไงว่าแมวอาจมีปัญหาปัสสาวะ?

โรคนี้แมวไม่สามารถบอกได้ว่า “ฉี่ไม่ออกแล้วแม่!”
แต่พฤติกรรมจะฟ้องครับ

อาการที่ควรรีบพาแมวไปหาหมอทันที:

• เข้ากระบะทรายบ่อย แต่ฉี่ได้นิดเดียว

• ร้องเวลาเบ่งฉี่ หรือมีเลือดในปัสสาวะ

• เลียอวัยวะเพศบ่อย

• ฉี่ผิดที่ (ทั้งที่เคยฝึกแล้ว)

• ซึม ไม่กินข้าว อาเจียน (ในรายที่ท่อปัสสาวะอุดตัน)

ข้อควรรู้:

• แมวตัวผู้มีโอกาส “อุดตัน” ได้ง่ายกว่าแมวตัวเมีย

• ถ้าแมวไม่ฉี่ภายใน 24 ชั่วโมง = ภาวะฉุกเฉิน!

3. ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้แมวเป็น FLUTD มีอะไรบ้าง?

นอกจากพันธุกรรมแล้ว ไลฟ์สไตล์ก็มีผลมาก

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยง FLUTD:

• แมวอ้วน (ดัชนีมวลกายสูง = ปัสสาวะน้อย)

• กินอาหารเม็ดล้วนโดยไม่มีน้ำเสริม

• เครียด (เปลี่ยนบ้าน, มีแมวตัวใหม่, เสียงดัง)

• ดื่มน้ำน้อย

• ใช้กระบะทรายไม่สะอาด หรือวางในจุดที่แมวไม่ชอบ

“แมวที่กินอาหารเม็ดล้วนและไม่ดื่มน้ำเพียงพอ มีความเสี่ยงต่อโรค FLUTD มากขึ้นถึง 3 เท่า”
– Journal of Feline Nutrition, 2021

4. วิธีดูแลแมวที่เป็น FLUTD ให้ฟื้นตัวได้ และไม่กลับมาเป็นอีก

แนวทางการรักษา FLUTD ขึ้นอยู่กับสาเหตุครับ:

• ถ้าเป็นนิ่ว: อาจต้องใช้ยาละลายนิ่ว หรือผ่าตัด

• ถ้าเป็น FIC: ลดเครียด + เปลี่ยนอาหาร + เพิ่มการดื่มน้ำ

• ถ้าอุดตัน: ต้องสวนท่อด่วน / Admit โรงพยาบาลทันที

แนวทางดูแลระยะยาว:

• เลือกอาหารสูตรเฉพาะสำหรับ FLUTD เช่น สูตร pH ต่ำ, มี magnesium ต่ำ

• เปลี่ยนน้ำใหม่บ่อยๆ และวางชามน้ำหลายจุด

• เพิ่มกิจกรรม ลดความอ้วน

• ใช้กระบะทรายสะอาด แยกกระบะตามจำนวนแมว (สูตร: แมว N ตัว = กระบะ N+1 ใบ)

แนะนำ:

• ถ้าเคยมี FLUTD แล้ว ต้องติดตามตรวจปัสสาวะทุก 3–6 เดือน

• อย่าให้หยุดยาหรืออาหารเองโดยพลการ

5. ป้องกัน FLUTD ได้ไหม? ทำอย่างไรให้แมวฉี่ดีสุขภาพดีทุกวัน

ข่าวดีคือ FLUTD ป้องกันได้ครับ
แค่เราสร้าง “สภาพแวดล้อม + โภชนาการ + พฤติกรรม” ที่เหมาะสม

เคล็ดลับป้องกัน FLUTD:

• ส่งเสริมให้แมวดื่มน้ำเยอะ (น้ำพุแมว, ซุปเจือจาง)

• เสริมอาหารเปียกในมื้ออาหาร

• อย่าให้แมวอ้วน! ควบคุมน้ำหนักเสมอ

• หลีกเลี่ยงความเครียด เช่น การย้ายบ้าน หรือแมวใหม่มาแบบไม่มีการแนะนำ

• ตรวจสุขภาพประจำปี และตรวจปัสสาวะอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

“การตรวจปัสสาวะแมวเป็นประจำช่วยลดความเสี่ยงโรคทางเดินปัสสาวะซ้ำซ้อนได้ถึง 70%”
– Vet Preventive Care Guidelines, 2023

แมวที่ปัสสาวะผิดปกติไม่ใช่เรื่องขำๆ
เพราะ FLUTD อาจพาไปถึงขั้น “ชีวิตเสี่ยง” ถ้าไม่รีบสังเกตและดูแลให้ทันเวลา

ขอให้เจ้าของทุกคนจับตาพฤติกรรมการฉี่ของแมวไว้เสมอ
เพื่อให้พวกเค้าฉี่ได้สบายใจ ไม่ต้องทรมาน และอยู่กับเราไปอีกยาวๆ

❝แมวฉี่ไม่ออก = ฉุกเฉิน! รู้ไว้ก่อนสายจะได้ไม่ต้องเสียน้ำตาเพราะเรื่อง(ฉี่)เล็กๆ❞

#แมวฉี่ผิดปกติ #โรคกระเพาะปัสสาวะแมว #FLUTDแมว #แมวปัสสาวะลำบาก #สุขภาพแมว #Lazadogรู้ใจแมว

อยากรู้วิธีดูแลน้องหมา&แมวให้มีความสุขในทุกวัน?
ติดตามบทความน่ารักๆ แบบนี้ได้ที่ Lazadog.com/blog
หรือแชร์ประสบการณ์กับเราได้ในคอมเมนต์ด้านล่างเลยครับ

by Prasobsook Saisud – Founder Lazadog.com

Doglala – Social for Pet Lovers doglala.com