5 ข้อควรรู้! โรคระบบหายใจจากแบคทีเรีย “Bordetella” ในแมว ร้ายเงียบแต่จริงจังกว่าที่คิด

เคยสังเกตไหมว่า แมวบางตัวจามบ่อย หายใจครืดคราด น้ำมูกไหลเรื้อรัง แต่ไม่เคยหายขาด?
ถ้าคุณคิดว่า "แค่หวัดธรรมดา เดี๋ยวก็ดีขึ้น"…อาจคิดผิดครับ! เพราะหนึ่งในต้นตอที่มักถูกมองข้ามคือ เชื้อแบคทีเรีย Bordetella bronchiseptica

โรคนี้ฟังชื่อแล้วอาจดูเหมือนโรคของหมามากกว่าแมว (เพราะจริงๆ มันเกี่ยวกับ "หวัดหมา" หรือ Kennel Cough)
แต่ในความจริงแล้ว “แมวก็เป็นได้ และแพร่ได้เช่นกัน” โดยเฉพาะในบ้านที่มีหลายตัว หรือแมวเคยอยู่ศูนย์พักพิงมาก่อน

1. Bordetella คือใคร? ทำไมแมวถึงติดได้?

Bordetella bronchiseptica เป็นแบคทีเรียที่โจมตีระบบทางเดินหายใจของสัตว์
แมวที่ติดเชื้อนี้มักมีอาการคล้ายหวัด — แต่จริงๆ แล้ว มันสามารถลุกลามจนถึงปอดได้!

“แมวที่อยู่ในที่แออัด เช่น ศูนย์พักพิงหรือโรงพยาบาลสัตว์ มีความเสี่ยงติดเชื้อ Bordetella สูงถึง 72%”
– Feline Infectious Disease Review, 2021

แมวติดเชื้อได้จาก:

• การหายใจร่วมกับแมวป่วยในพื้นที่ปิด

• การใช้ชามน้ำ ของเล่น หรือกระบะทรายร่วมกัน

• เจ้าของไปสัมผัสแมวตัวอื่นมาโดยไม่ล้างมือ

2. อาการไม่ต่างจากหวัด...แต่นานผิดปกติ

หลายคนสับสนระหว่าง “หวัดธรรมดา” กับการติดเชื้อ Bordetella เพราะอาการคล้ายกัน
แต่สิ่งที่ต่างคือ ระยะเวลาและความเรื้อรัง

อาการหลักของแมวที่ติด Bordetella:

• ไอ จาม น้ำมูกไหล

• มีขี้ตาข้นสีเขียวหรือเหลือง

• หายใจเสียงครืดๆ

• เบื่ออาหาร ซึม

• มีไข้เล็กน้อยถึงปานกลาง

“แมวที่ติดเชื้อ Bordetella แล้วไม่ได้รับการรักษา อาจมีอาการเรื้อรังนานกว่า 2–3 สัปดาห์”
– Journal of Feline Medicine, 2020

3. ลูกแมวและแมวอ่อนแอคือกลุ่มเสี่ยงอันดับ 1

แมวโตสุขภาพดีอาจติดเชื้อแต่ไม่แสดงอาการ
แต่ลูกแมว หรือแมวที่มีภูมิคุ้มกันอ่อน เช่น แมวติด FIV/FeLV จะมีอาการรุนแรงกว่ามาก

ข้อควรรู้:

• ลูกแมวอายุต่ำกว่า 6 เดือน = เสี่ยงสูงสุด

• ถ้าแมวในบ้านมีหลายตัว ควรกักตัวแมวป่วยแยกไว้

• ไม่ควรปล่อยให้แมวที่เพิ่งหายเข้ากลุ่มแมวอื่นทันที

“แมวอ่อนแอที่ติด Bordetella มีความเสี่ยงต่อภาวะปอดอักเสบมากกว่าแมวสุขภาพดีถึง 4 เท่า”
– Veterinary Microbiology Review, 2019

4. การรักษา Bordetella: อย่าหวังพึ่งแต่การล้างจมูก!

เชื้อ Bordetella เป็นแบคทีเรีย จึงต้องใช้ยาปฏิชีวนะเฉพาะ
หากปล่อยไว้นานเกินไป อาจลุกลามจนกลายเป็นโรคแทรกซ้อนที่ยากต่อการควบคุม

แนวทางการรักษา:

• ใช้ยาปฏิชีวนะเช่น doxycycline หรือ azithromycin

• ให้แมวพักผ่อนในที่อบอุ่น ปลอดฝุ่น

• ปรับสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัย ลดความเครียด

• หมั่นเช็ดจมูก ขี้ตา ด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ

• หากไอแรงมาก อาจต้องพ่นละอองยาหรือ nebulizer

“แมวที่ได้รับยาปฏิชีวนะตรงกับเชื้อ Bordetella จะเริ่มดีขึ้นภายใน 48–72 ชั่วโมง”
– Feline Clinical Practice Journal, 2022

5. ป้องกันได้ไหม? ได้! และควรทำมากกว่ารอรักษา

การป้องกันคือหัวใจของการเลี้ยงแมวที่ดี โดยเฉพาะบ้านที่มีแมวหลายตัว
แม้วัคซีน Bordetella จะไม่ใช่วัคซีนหลักในแมวไทย แต่ “ในบางกรณีควรพิจารณา”

แนวทางป้องกันที่ได้ผล:

• พาแมวตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ

• แยกแมวใหม่ก่อนนำเข้ากลุ่มแมวเดิมอย่างน้อย 2 สัปดาห์

• ทำความสะอาดอุปกรณ์ต่างๆ อย่างสม่ำเสมอ

• หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่แมวจำนวนมากรวมตัวกัน เช่น โรงแรมสัตว์ที่แออัด

• พิจารณาวัคซีน Bordetella กรณีมีแมวหลายตัว หรือมีลูกแมวในบ้าน

  
  

แม้ว่า Bordetella จะไม่ใช่โรคที่คนส่วนใหญ่รู้จัก แต่ในโลกของแมว มันคือโรคระบบหายใจที่ “แสบเงียบ”
โดยเฉพาะในลูกแมว หรือแมวที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ หากไม่รู้ทัน อาจลุกลามถึงขั้นปอดอักเสบได้

รู้ทันโรค ป้องกันไว้ก่อน = แมวสุขภาพดี บ้านก็สบายใจ

❝อย่าปล่อยให้แมวจามจนชิน เพราะเบื้องหลังอาจคือเชื้อร้ายที่ชื่อ Bordetella❞

#แมวจามบ่อย #โรคทางเดินหายใจแมว #Bordetellaในแมว #หวัดแมวเรื้อรัง #แมวป่วยต้องรู้ #Lazadogรู้ใจแมว

อยากรู้วิธีดูแลน้องหมา&แมวให้มีความสุขในทุกวัน?
ติดตามบทความน่ารักๆ แบบนี้ได้ที่ Lazadog.com/blog
หรือแชร์ประสบการณ์กับเราได้ในคอมเมนต์ด้านล่างเลยครับ

by Prasobsook Saisud – Founder Lazadog.com