5 ข้อควรรู้! แมวปัสสาวะผิดปกติอาจไม่ใช่นิ่ว แต่อาจเป็น “FIC” โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบที่ไม่มีเชื้อ…แต่เจ็บจริง!

แมวเข้ากระบะทรายบ่อย แต่ฉี่นิดเดียว?
ร้องหงิงเวลาฉี่?
บางตัวถึงขั้นฉี่นอกกระบะ ทั้งที่เคยฝึกดีมาก่อน?

อาการทั้งหมดนี้อาจไม่ใช่ “นิ่ว” หรือ “ติดเชื้อ” แต่คืออาการของ Feline Idiopathic Cystitis (FIC)
โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบในแมวที่ “ไม่รู้สาเหตุแน่ชัด” และมักเกิดซ้ำๆ
เป็นปัญหาสุขภาพอันดับต้นๆ ของแมวเมืองไทยที่หลายคนยังไม่รู้จักดีพอ

วันนี้เราจะพาไปรู้จัก 5 ข้อควรรู้เกี่ยวกับโรค FIC ที่ทั้งร้ายเงียบ ซ้ำซาก และเกี่ยวกับ "ความเครียดแมว" มากกว่าที่คุณคิด!

1. FIC คืออะไร? แมวเครียด = ฉี่ผิดปกติ?

FIC (Feline Idiopathic Cystitis) คือภาวะอักเสบของกระเพาะปัสสาวะในแมว โดยไม่พบเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือนิ่วใดๆ
พูดง่ายๆ คือแมวอักเสบ…แต่ไม่รู้ว่าเพราะอะไร!

แล้วอะไรเป็นตัวกระตุ้น?
ส่วนใหญ่พบว่าเกี่ยวข้องกับ “ความเครียด” ของแมว ไม่ว่าจะเป็น:

• การย้ายบ้าน

• มีแมวใหม่ในบ้าน

• เสียงดัง

• การเปลี่ยนแปลงกิจวัตร

• เจ้าของไม่อยู่บ้าน

“FIC พบในแมวที่มีความเครียดสูง และมักเกิดซ้ำได้ภายใน 6–12 เดือนหากไม่ปรับพฤติกรรมแวดล้อม”
– Feline Behavioural Health Journal, 2022

2. อาการของ FIC เหมือนโรคฉี่ทั่วไป แต่มีจุดต่างที่ต้องรู้

FIC มีอาการใกล้เคียงกับโรคนิ่ว หรือติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ (FLUTD) มาก
แต่ไม่มีเชื้อ ไม่มีนิ่ว ไม่มีอะไรมาบล็อกท่อฉี่…นอกจาก “ความเครียดในใจแมว”

อาการหลักของ FIC:

• ปัสสาวะบ่อย แต่ครั้งละน้อย

• ร้องเวลาเบ่งฉี่

• มีเลือดในปัสสาวะ

• ฉี่นอกกระบะ (โดยเฉพาะแมวที่เคยใช้กระบะได้ดี)

• บางตัวอาจซึม เบื่ออาหาร

ข้อควรรู้:

• FIC มักเกิดกับแมวอายุ 1–10 ปี

• แมวเพศผู้มีโอกาสเกิด “ภาวะอุดตันฉี่” ได้ง่ายกว่า

• สัตวแพทย์ต้องวินิจฉัยโดยการตัดโรคอื่นออกก่อน เช่น นิ่ว หรือการติดเชื้อ

3. แมวเครียดจริงหรือคิดไปเอง? เครียดของแมวไม่เหมือนของคน!

แมวเป็นสัตว์ที่ไวต่อการเปลี่ยนแปลง และเครียดง่ายกว่าที่เราคิด
แม้เพียงแค่ “เปลี่ยนที่วางกระบะทราย” หรือ “ซื้อที่นอนใหม่” ก็ทำให้แมวบางตัวเครียดได้

สัญญาณแมวเครียด:

• เดินหลบมุม / หลบใต้เตียง

• ไม่เล่นเหมือนเดิม

• ฉี่ผิดที่

• ขนร่วงมากผิดปกติ

• เลียตัวซ้ำจุดจนขนหาย

“กว่า 60% ของแมวที่มีอาการ FIC แสดงพฤติกรรมเครียดก่อนมีอาการฉี่ผิดปกติ”
– International Cat Stress Study, 2020

4. วิธีดูแลแมวที่เป็น FIC ต้องไม่ใช่แค่เรื่อง “ยา”

ข่าวดีคือ FIC สามารถ “ควบคุม” ได้ แม้จะไม่หายขาด
แต่ข่าวร้ายคือ “ยาไม่ใช่คำตอบเดียว” เพราะต้นเหตุคือลึกถึงระดับพฤติกรรม

แนวทางการดูแลแมว FIC อย่างยั่งยืน:

• ปรับสิ่งแวดล้อมให้แมวผ่อนคลาย (ลดเสียง ลดแมวแปลกหน้า)

• เพิ่มของเล่น แมวต้องมีพื้นที่ปีน/ซ่อนตัว

• เปลี่ยนอาหารเป็นสูตรเฉพาะที่ช่วยลดความเครียด (เช่น Royal Canin Calm หรือ Urinary SO + Calm)

• เสริมอาหารเปียก หรือน้ำในมื้ออาหาร

• ใช้ Feliway diffuser หรือสเปรย์กลิ่นฮอร์โมนแมว (Pheromone) เพื่อลดความเครียด

• ถ้าจำเป็นอาจใช้ยาลดเครียด (เช่น Fluoxetine หรือ Amitriptyline ตามดุลยพินิจหมอ)

“แมวที่ได้รับการจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม มีอัตราการกลับมาเป็น FIC ซ้ำลดลง 55%”
– Environmental Enrichment & FIC Report, 2021

5. ป้องกัน FIC ได้ไหม? ป้องกันแมวเครียด = ป้องกันกระเพาะอักเสบ

FIC แม้จะไม่สามารถป้องกันได้ 100% แต่ลดความเสี่ยงได้แน่นอน
แค่เจ้าของใส่ใจเรื่อง “พฤติกรรมและสิ่งแวดล้อม” ของแมว

เคล็ดลับป้องกัน FIC แบบแมวแฮปปี้:

• มีมุมหลบภัย / ที่สูง / ต้นไม้แมว

• กระบะทรายต้องสะอาด (สูตรกระบะ: แมว N ตัว = กระบะ N+1 ใบ)

• แยกชามอาหารและน้ำไว้ห่างกัน

• เปิดหน้าต่างให้แมวดูนกบ้าง (มีตาข่ายกันแมวร่วง)

• พูดกับแมวบ่อยๆ (แม้จะไม่ตอบ แต่เขาฟังอยู่นะ!)

  
  

FIC คือโรคที่ “แมวอักเสบเพราะเครียด” ไม่ใช่เพราะติดเชื้อ
ซึ่งเป็นอีกหนึ่งโรคที่เจ้าของต้องเข้าใจให้ลึก และดูแลด้วยใจ ไม่ใช่แค่ให้ยาแล้วจบ

ยิ่งคุณเข้าใจธรรมชาติของแมว ความเสี่ยงของ FIC ก็จะยิ่งน้อยลง และแมวของคุณก็จะฉี่ได้อย่างสบายใจทุกวันครับ

❝แมวไม่ได้ฉี่ผิดที่เพราะดื้อ…แต่เพราะเครียด และอยากให้คุณเข้าใจ❞

#FICแมว #แมวเครียด #แมวฉี่ผิดปกติ #โรคกระเพาะปัสสาวะแมว #พฤติกรรมแมว #Lazadogรู้ใจแมว

อยากรู้วิธีดูแลน้องหมา&แมวให้มีความสุขในทุกวัน?
ติดตามบทความน่ารักๆ แบบนี้ได้ที่ Lazadog.com/blog
หรือแชร์ประสบการณ์กับเราได้ในคอมเมนต์ด้านล่างเลยครับ

by Prasobsook Saisud – Founder Lazadog.com

Doglala – Social for Pet Lovers doglala.com