เผย 5 ข้อมูลเชิงลึก! ไวรัสหรือพยาธิ? รู้จัก “Tritrichomonas foetus” ตัวร้ายในลำไส้แมว (ที่ทำให้แมวท้องเสียไม่หยุด)

แมวคุณเคยมีอาการ “ท้องเสียเรื้อรัง” ไหมครับ?
ถ่ายเหลว ถ่ายบ่อย ถ่ายเหม็นแบบที่คุณต้องเปลี่ยนทรายวันละหลายรอบ
พอพาไปหาหมอก็ตรวจไม่เจอเชื้อโรคที่คุ้นเคย
จนสุดท้ายคุณเริ่มสงสัยว่า “หรือน้องเครียด?” หรือ “อาหารไม่ถูกกับพุงแมว?”

แต่ช้าก่อนครับ! เพราะอาการเหล่านี้อาจเกิดจากศัตรูที่ซ่อนอยู่ในลำไส้ที่ชื่อว่า Tritrichomonas foetus
(ชื่ออาจฟังดูเหมือนตัวละครวิทยาศาสตร์ แต่จริงๆ คือปรสิตจิ๋วสุดแสบในลำไส้แมวนั่นเอง!)

วันนี้เราจะพาคุณไปรู้จักกับ “พยาธิตัวนี้” ที่ไม่ใช่หมัด ไม่ใช่ไร และไม่ใช่ไวรัส
แต่สามารถทำให้แมวคุณท้องเสียได้ยาวนานหลายเดือน
ถ้าไม่รู้ให้ทัน อาจทำให้แมวผอม ซึม และสุขภาพย่ำแย่ลงแบบไม่รู้ตัวเลยครับ

1. Tritrichomonas foetus คืออะไร และต่างจากพยาธิทั่วไปยังไง?

Tritrichomonas foetus (เรียกสั้นๆ ว่า T. foetus) คือโปรโตซัว (สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว) ที่ก่อโรคในลำไส้ใหญ่ของแมว
ต่างจากพยาธิทั่วไปตรงที่...

มัน “ไม่เห็นในอุจจาระด้วยตาเปล่า” และ “ไม่ตอบสนองต่อยาถ่ายพยาธิทั่วไป”

กลุ่มเสี่ยงสูง:

• ลูกแมวที่อายุน้อยกว่า 1 ปี

• แมวที่อยู่ในคอก หรือบ้านที่เลี้ยงรวมหลายตัว

• แมวพันธุ์ เช่น เบงกอล, สฟิงซ์, อาบิสซิเนียน ที่นิยมเลี้ยงรวมในบ้านเพาะพันธุ์

ข้อมูลจาก Cornell University:

“T. foetus มักพบในกลุ่มแมวที่อยู่รวมกัน โดยมีอัตราการติดสูงถึง 31% ในแมวอายุน้อย”

2. อาการของแมวที่ติดเชื้อ T. foetus คือ “ถ่ายเหลวเรื้อรัง” ที่ดูเหมือนจะไม่หายสักที

แมวที่ติดเชื้อนี้มักมีอาการเด่นที่เจ้าของหลายคนสังเกตเห็นได้ทันที คือ...

• ถ่ายเหลวเรื้อรัง (กลิ่นเหม็นฉุนชัดเจน)

• ถ่ายปนมูกหรือเลือด

• ถ่ายเลอะขนรอบก้น หรือก้นอักเสบ

• น้ำหนักลด แม้ยังกินอาหาร

• ไม่มีไข้ และดูเหมือนยังร่าเริงอยู่ (ในบางช่วง)

“T. foetus ทำให้แมวถ่ายเหลวแบบเรื้อรังนานหลายสัปดาห์ถึงเดือน โดยไม่มีการตอบสนองต่อยาฆ่าเชื้อทั่วไป” – Journal of Feline Medicine and Surgery

ข้อควรรู้:
แม้แมวจะดูแข็งแรง แต่อาการถ่ายเหลวเรื้อรังอาจทำให้ลำไส้เสียสมดุลจุลชีพ และเกิดภาวะขาดน้ำในระยะยาวได้

3. การวินิจฉัย T. foetus ต้องใช้วิธีเฉพาะ ไม่สามารถตรวจได้แบบทั่วไป

สิ่งที่ทำให้ T. foetus แอบเก่งสุดๆ คือ

มันไม่สามารถตรวจเจอได้ด้วยการส่องกล้อง หรือการถ่ายพยาธิทั่วไป

วิธีการวินิจฉัยที่ใช้ได้ผล:

• ตรวจด้วยการเพาะเชื้อ (culture)

• ตรวจ DNA ด้วย PCR test (แม่นยำที่สุดในปัจจุบัน)

• เก็บตัวอย่างอุจจาระสดส่งตรวจในห้องแล็บ

ข้อมูลจาก AAFP:

“การตรวจ PCR มีความไวกว่า 90% ในการตรวจพบ T. foetus แม้ในแมวที่มีอาการไม่รุนแรง”

เคล็ดลับ:
ถ้าแมวคุณท้องเสียเรื้อรังเกิน 3 สัปดาห์ ควรแจ้งสัตวแพทย์ให้ตรวจ T. foetus โดยเฉพาะ

4. การรักษาไม่ยาก แต่ต้องใช้ยาเฉพาะ และแมวต้องไม่เครียดระหว่างรักษา

แม้ว่าพยาธินี้จะดื้อกับยาทั่วไป แต่มีทางรักษาได้

โดยใช้ยาชื่อ “Ronidazole” ซึ่งออกฤทธิ์ต่อเชื้อกลุ่มโปรโตซัวโดยตรง

แนวทางการรักษา:

• ให้ยา Ronidazole แบบกิน ต่อเนื่อง 14 วัน

• ควบคุมความเครียดแมว เพราะความเครียดทำให้เชื้อฟื้นตัวเร็ว

• ทำความสะอาดกระบะทรายทุกวัน

• แยกแมวที่ติดออกจากแมวตัวอื่น (เพื่อหยุดวงจรการแพร่เชื้อ)

ข้อควรรู้:
Ronidazole ต้องสั่งจากสัตวแพทย์เท่านั้น และมีข้อควรระวังในการใช้ โดยเฉพาะในแมวที่น้ำหนักต่ำหรือมีโรคตับ

5. แมวที่หายแล้วอาจยัง “แพร่เชื้อได้” โดยไม่แสดงอาการนานเป็นเดือน

T. foetus เป็นเชื้อที่อยู่ในลำไส้ได้โดยไม่ทำให้แมวแสดงอาการ

แมวบางตัว “หายดีแล้ว” แต่ยังมีเชื้อหลงเหลืออยู่ในอุจจาระได้หลายเดือน
และแพร่สู่แมวตัวอื่นได้ผ่านการใช้กระบะร่วมกัน

วิธีป้องกันการกลับมาแพร่เชื้อ:

• แยกกระบะทรายของแต่ละตัว

• เปลี่ยนกระบะบ่อย อย่าให้ใช้ร่วมกัน

• ทำความสะอาดมือ อุปกรณ์ ของเล่นแมวเป็นประจำ

• หมั่นสังเกตอาการของแมวตัวอื่นในบ้าน

ข้อมูลจาก European Advisory Board on Cat Diseases (ABCD):
“หลังการรักษาแมวที่ติด T. foetus ควรแยกตัวต่ออีกอย่างน้อย 3 สัปดาห์เพื่อให้แน่ใจว่าไม่แพร่เชื้อ”

แมวท้องเสียเรื้อรัง ไม่ใช่เรื่องเล็ก
และเชื้อ Tritrichomonas foetus คือหนึ่งในผู้ร้ายที่ถูกมองข้ามบ่อยที่สุด

ยิ่งรู้เร็ว ยิ่งวินิจฉัยไว ยิ่งรักษาทัน
แมวของคุณก็จะกลับมาแข็งแรง และคุณจะไม่ต้องทนเปลี่ยนทราย 3 ครั้งต่อวันอีกต่อไปครับ!

#ท้องเสียแมวไม่ใช่เรื่องเล่น #Tritrichomonasfoetusต้องรู้จัก #ถ่ายเหลวเรื้อรังอาจติดเชื้อ #แมวสุขภาพดีต้องไม่มีโปรโตซัว #Lazadogห่วงใยลำไส้แมว

อยากรู้วิธีดูแลน้องหมา&แมวให้มีความสุขในทุกวัน?
ติดตามบทความน่ารักๆ แบบนี้ได้ที่ Lazadog.com/blog
หรือแชร์ประสบการณ์กับเราได้ในคอมเมนต์ด้านล่างเลยครับ

by Prasobsook Saisud – Founder Lazadog.com

Doglala – Social for Pet Lovers doglala.com