เปิด 5 สถิติน่ารู้ “ผลข้างเคียงจากยาสุนัข” ที่เจ้าของมักมองข้าม

เวลาเราพาน้องหมาไปหาหมอ ได้ยากลับบ้านมา เราก็มักจะคิดว่า “โอเค หมอก็ให้ยาดีที่สุดแล้วแหละ”
แต่รู้ไหมครับว่า... ยาสำหรับสุนัข (แม้จะสั่งโดยสัตวแพทย์) ก็มีโอกาสเกิดผลข้างเคียงได้ และบางครั้งอาการที่หมาแสดงออกมา ก็ไม่ใช่เพราะโรค... แต่เพราะยา!

วันนี้ผมจะพาคุณมาดู 5 สถิติน่ารู้ ที่อ้างอิงจากข้อมูลสัตวแพทย์ทั่วโลก เพื่อให้เรารู้ทัน ป้องกัน และดูแลน้องหมาให้ปลอดภัยมากขึ้นจาก “ผลข้างเคียงของยา”

1. มากกว่า 25% ของหมาที่ได้รับยา “มีอาการไม่พึงประสงค์ภายใน 48 ชั่วโมงแรก”

จากข้อมูลของ FDA Center for Veterinary Medicine (สหรัฐอเมริกา)
พบว่า หมามากกว่า 1 ใน 4 จะมีปฏิกิริยาบางอย่างหลังได้รับยา โดยเฉพาะใน 2 วันแรก

อาการที่พบได้บ่อย:

• อาเจียน / ถ่ายเหลว

• เบื่ออาหาร

• ซึม / ไม่ร่าเริง

• คัน ผื่นขึ้น

ข้อควรรู้:

อาการเล็กน้อยอาจหายได้เอง แต่ ถ้ามีอาการรุนแรงใน 1–2 ชั่วโมงหลังให้ยา เช่น หายใจเร็ว ปากซีด หรือทรุดทันที ให้รีบพาไปหาสัตวแพทย์ทันที เพราะอาจเกิด “อาการแพ้รุนแรง (anaphylaxis)”

2. ยากลุ่ม NSAIDs (แก้อักเสบ-ลดปวด) “เป็นสาเหตุหลักของผลข้างเคียงที่รุนแรงในหมา”

จากสถิติของ American College of Veterinary Internal Medicine (ACVIM)
พบว่า ยากลุ่ม NSAIDs (เช่น Carprofen, Meloxicam, Firocoxib) เป็นกลุ่มยาที่สร้างผลข้างเคียงรุนแรงมากที่สุดในหมา
โดยเฉพาะในหมาสูงวัย หรือหมาที่มีปัญหาไต ตับอยู่แล้ว

ผลข้างเคียงที่ต้องระวัง:

• ไตวายเฉียบพลัน

• เลือดออกในทางเดินอาหาร

• อาเจียนเป็นเลือด / ถ่ายดำ

• ซึม เบื่ออาหารตลอดหลายวัน

กลเม็ด:

• อย่าให้ยาลดปวดในคนกับหมา (โดยเฉพาะ Ibuprofen หรือ Diclofenac)

• ควรตรวจเลือดก่อนเริ่มใช้ยา NSAIDs ถ้าเป็นหมาอายุมากกว่า 7 ปี

3. ยาฆ่าพยาธิ (รวมถึงแบบกินและหยดหลัง) “ทำให้เกิดอาการทางประสาทในหมาบางสายพันธุ์”

หมาพันธุ์อย่างคอลลี่ (Collie), ออสซี่ (Australian Shepherd), และบอร์เดอร์คอลลี่ มีความไวต่อยากลุ่ม Avermectin เช่น Ivermectin, Moxidectin มากกว่าปกติ
ข้อมูลจาก Washington State University ระบุว่า หมาที่มียีนกลายพันธุ์ MDR1 จะเสี่ยงต่อผลข้างเคียงจากยาเหล่านี้

อาการที่อาจเกิดขึ้น:

• เดินเซ

• ชัก

• ตอบสนองช้า

• อาจถึงขั้นโคม่าในรายที่รุนแรง

เทคนิค:

• ถ้าหมาของคุณเป็นพันธุ์เสี่ยง ขอให้สัตวแพทย์ตรวจยีน MDR1 ก่อน

• อ่านฉลากให้แน่ใจว่ายาไม่มีสาร Avermectin ถ้าไม่มั่นใจให้เลือกสูตรที่ผ่านการแนะนำจากสัตวแพทย์ไทย

4. 38% ของเจ้าของ “ไม่ได้แจ้งอาการผิดปกติหลังให้ยา” เพราะคิดว่าไม่สำคัญ

จากการสำรวจโดย International Pet Owner Behavior Study ปี 2023
38% ของเจ้าของหมาที่พบอาการผิดปกติเล็กน้อย เช่น ขับถ่ายแปลก หรืออารมณ์เปลี่ยนแปลงหลังได้รับยา ไม่ได้แจ้งสัตวแพทย์

ข้อควรรู้:

• การแจ้งผลข้างเคียง แม้เพียงเล็กน้อย ช่วยให้สัตวแพทย์ปรับสูตรยาได้

• หากมีอาการแบบเดิมทุกครั้งที่ให้ยาเดิม อาจบ่งชี้ว่า “น้องแพ้ยานั้น”

• การจดบันทึกเวลาการให้ยา + อาการหลังให้ จะช่วยคุณและหมอวินิจฉัยได้เร็วขึ้น

กลเม็ด: ถ่ายวิดีโออาการของหมาไว้ ถ้าไม่แน่ใจว่าผิดปกติหรือไม่ แล้วส่งให้คุณหมอดูประกอบการตัดสินใจ

5. ยาสำหรับหมาที่ผลิตโดยโรงงานไม่ผ่านมาตรฐาน “มีความเสี่ยงตกค้างหรือปลอมปนถึง 47%”

ข้อมูลจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ประเทศไทย
ระบุว่า ยาสำหรับสัตว์ที่ไม่มีทะเบียน อย. หรือซื้อจากแหล่งไม่ชัดเจน อาจมีสารตกค้างหรือไม่ได้คุณภาพสูงถึง 47%

ผลที่ตามมา:

• ประสิทธิภาพต่ำ

• หมายังป่วยอยู่ หรือป่วยมากขึ้น

• เกิดการดื้อยาในระยะยาว

เทคนิค:

• ซื้อยาผ่านช่องทางที่ได้รับการรับรอง เช่น คลินิก สัตวแพทย์ ร้านขายยาเฉพาะทาง

• หลีกเลี่ยงยาปลอมจากโซเชียลหรือกลุ่มตลาดออนไลน์ที่ไม่สามารถตรวจสอบแหล่งที่มาได้

ข้อควรรู้: ยาสุนัขไม่จำเป็นต้องแพง แต่ต้องได้มาตรฐาน! ถ้าเจอราคาถูกเกินจริง ให้สงสัยไว้ก่อนว่าอาจไม่ปลอดภัย

ยาสำหรับน้องหมาไม่ได้ “ปลอดภัย 100%” สำหรับทุกตัว
เพราะร่างกายของหมาแต่ละตัวตอบสนองไม่เหมือนกัน บางตัวแพ้ยา บางตัวย่อยยาช้า บางตัวมีโรคแฝงที่ทำให้ยาออกฤทธิ์ผิดปกติ
หน้าที่ของเจ้าของอย่างเราคือ สังเกตอาการหลังให้ยา และแจ้งหมอทันทีเมื่อมีอะไรผิดปกติ เพื่อให้เขาอยู่กับเราได้อย่างปลอดภัยและแข็งแรงนานที่สุดครับ

#ผลข้างเคียงจากยาหมา #รู้ก่อนให้ยาน้องหมา #ยาปลอดภัยต้องมีมาตรฐาน #สังเกตอาการหลังให้ยา #Lazadogดูแลน้องหมาอย่างมืออาชีพ

อยากรู้วิธีดูแลน้องหมา&แมวให้มีความสุขในทุกวัน?
ติดตามบทความน่ารักๆ แบบนี้ได้ที่ Lazadog.com/blog
หรือแชร์ประสบการณ์กับเราได้ในคอมเมนต์ด้านล่างเลยครับ

by Prasobsook Saisud – Founder Lazadog.com

Doglala – Social for Pet Lovers doglala.com